Αγροτικό 2026 : Ασχολούμαστε αν λύθηκαν τα κορδόνια ενώ γίνεται πόλεμος

Άρθρο Γνώμης του ε.α

Μέρος Α’: Η Ιστορική Παγίδα και η Κουλτούρα της Εξάρτησης)

Είναι ίσως η πιο κρίσιμη στιγμή για τον πρωτογενή τομέα της χώρας, και όμως, ο δημόσιος διάλογος αναλώνεται στην επιφάνεια. Εστιάζουμε στα μπλόκα, στην ταλαιπωρία των δρόμων ή στα βραχυπρόθεσμα μέτρα εκτόνωσης, αγνοώντας ότι αυτά δεν είναι παρά η «μύτη» του παγόβουνου. Στην πραγματικότητα, ασχολούμαστε με το αν λύθηκαν τα κορδόνια μας, την ώρα που δίπλα μας μαίνεται ένας πόλεμος που απειλεί να αφανίσει οριστικά την παραγωγική βάση της Ελλάδας.
Για να κατανοήσουμε το σημερινό αδιέξοδο, πρέπει να κοιτάξουμε πίσω, χωρίς παρωπίδες και χωρίς ωραιοποιήσεις. Η ιστορία της ελληνικής γεωργίας τα τελευταία 60 χρόνια είναι η ιστορία μιας σταδιακής και μεθοδικής «αυτοκτονίας» μέσω δανεισμού και επιδοτήσεων.

Τη δεκαετία του 1960, ο Έλληνας γεωργός ήταν ο κυρίαρχος της γης του. Χωρίς βοήθεια, χωρίς «πακέτα», αλλά με σκληρή δουλειά, αποτελούσε μια ευημερούσα τάξη που στήριζε την ύπαιθρο. Ήξερε να διαχειρίζεται το ρίσκο, να επιβιώνει από τις «στραβές» χρονιές και να παράγει πραγματικό πλούτο. Ήταν αυτάρκης και περήφανος.

Η πρώτη μεγάλη στρέβλωση ήρθε με την απότομη εισαγωγή της εντατικής καλλιέργειας και της υπερ-μηχανοποίησης. Χωράφια μικρής κλίμακας φορτώθηκαν με εξοπλισμό δυσανάλογο της παραγωγικής τους δυνατότητας. Ο αγρότης χρεώθηκε για να αγοράσει τρακτέρ που δεν χρειαζόταν πραγματικά, οδηγούμενος στην πρώτη φάση της οικονομικής ομηρίας. Η διαγραφή των χρεών περί το 1970 έδωσε μια ανάσα, αλλά δίδαξε και το πρώτο λάθος μάθημα: ότι το κράτος θα είναι πάντα εκεί για να σβήνει τα λάθη.

Η χαριστική βολή στη νοοτροπία, ωστόσο, δόθηκε τη δεκαετία του '80 με την είσοδο στην ΕΟΚ και τη «μόδα» των επιδοτήσεων. Εκεί άλλαξε το DNA της ελληνικής γεωργίας. Από παραγωγός προϊόντων, ο αγρότης μετατράπηκε σταδιακά σε κυνηγό επιδοτήσεων. Η καλλιέργεια και η συγκομιδή έγιναν δευτερεύουσες αγγαρείες. Συχνά, μια καταστροφή της σοδειάς φάνταζε πιο συμφέρουσα από την παραγωγή, χάρη στις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ.

Δημιουργήθηκε έτσι μια γενιά που έμαθε να ζει με «ορούς» ρευστότητας από τις Βρυξέλλες, αδιαφορώντας για την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος της. Τα τελευταία δέκα χρόνια, με τη συνενοχή ή την ανοχή μηχανισμών όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, το σύστημα εκτροχιάστηκε πλήρως με ψευδείς δηλώσεις και αδιαφανείς διαδικασίες. Σήμερα, αυτό το πάρτι τελειώνει βίαια.

Μέρος Β’: Το «Σχέδιο» Εξόντωσης και η Επόμενη Μέρα

Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια τεκτονική αλλαγή. Τα μπλόκα δεν είναι μια διεκδίκηση για «λίγα χρήματα ακόμα». Είναι η αντίδραση ενός οργανισμού που καταρρέει. Οι έλεγχοι που έρχονται για τις παράνομες επιδοτήσεις και οι απαιτήσεις επιστροφής χρημάτων θα λειτουργήσουν ως η χαριστική βολή.

Το σενάριο που διαγράφεται είναι εφιαλτικό αλλά ρεαλιστικό: Οι αγρότες, αδυνατώντας να επιστρέψουν τα κονδύλια και φορτωμένοι με χρέη, θα βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις. Η «σάπιλα» των μηχανισμών και των «καρεκλοκένταυρων» που επέτρεψαν ή ενθάρρυναν τη διαφθορά θα μείνει πιθανότατα ατιμώρητη, και το βάρος θα πέσει οριζόντια στους αγρότες – τόσο στους «ασυνείδητους» όσο και στους τίμιους που παρασύρθηκαν από το ρεύμα.

Το αποτέλεσμα; Η πλήρης οικονομική εξόντωση. Οι αγρότες δεν θα μπορέσουν να ξανακαλλιεργήσουν. Και εδώ γεννάται το εύλογο ερώτημα: Πρόκειται για ανικανότητα ή για σχέδιο;

Βλέποντας διαχρονικά την εξέλιξη, ένας παρατηρητής θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι μετά το 1980 υπήρξε μια σιωπηρή στρατηγική απο-αγροτοποίησης. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις λειτούργησαν περισσότερο ως εντολοδόχοι μιας πολιτικής που ήθελε την Ελλάδα «χώρο» υπηρεσιών και όχι «τόπο» παραγωγής.

Το μέλλον που προβάλλει είναι δυστοπικό. Τα εύφορα χωράφια δεν θα μείνουν χέρσα. Θα γεμίσουν με σιδεριές, τσιμέντο και φωτοβολταϊκά πάρκα, δεσμευμένα με συμβόλαια 30 ετών. Η γη θα αλλάξει χρήση και ιδιοκτησία. Η επόμενη γενιά δεν θα ξέρει καν πού βρισκόταν το χωράφι του παππού της. Η αγροτική τάξη θα μετατραπεί σε υπαλληλικό προσωπικό υπηρεσιών – «γκαρσόνια στη Μύκονο», όπως εύστοχα λέγεται – αποκομμένη οριστικά από τη γη που την έθρεφε.

Αν η αποστολή μιας κυβέρνησης είναι η ευημερία και η προστασία των πολιτών της, τότε η διαχείριση της γεωργίας τις τελευταίες δεκαετίες αποτελεί παταγώδη αποτυχία. Σήμερα, η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει: Θα λειτουργήσει ως διεκπεραιωτής του «σχεδίου» αλλαγής χρήσης γης ή θα λειτουργήσει, έστω και την ύστατη στιγμή, ως προστάτης της εθνικής παραγωγικής βάσης;

Μέρος Γ’: Η Ανάγκη για «Νοικοκύρεμα» και Εθνική Στρατηγική

Αν δεχτούμε ότι η έλλειψη παιδείας και στρατηγικής μας έφερε ως εδώ, η λύση δεν μπορεί να έρθει ούτε με νέα δανεικά, ούτε με αστυνομική βία στα μπλόκα. Η Ελλάδα, και ειδικά ο αγροτικός της τομέας, χρειάζεται επειγόντως γενναίο «νοικοκύρεμα».

Τι θα μπορούσαμε λοιπόν να προτείνουμε, ρεαλιστικά και ψύχραιμα, και στις δύο πλευρές;

Προς την Κυβέρνηση:

Η αντιμετώπιση του αγροτικού ζητήματος πρέπει να φύγει από τη λογική της «διαχείρισης ψηφοφόρων» και να περάσει στη σφαίρα της Εθνικής Ασφάλειας.

* Προστασία της Γης: Νομοθετική θωράκιση της παραγωγικής γης υψηλής ποιότητας. Τα φωτοβολταϊκά και το τσιμέντο δεν πρέπει να αντικαταστήσουν τα χωράφια που μπορούν να θρέψουν τον πληθυσμό.

* Κάθαρση: Ουσιαστικός έλεγχος στους μηχανισμούς διανομής επιδοτήσεων (τύπου ΟΠΕΚΕΠΕ) και απόδοση ευθυνών στους κρατικούς λειτουργούς που εξέθρεψαν τη διαφθορά, όχι μόνο στους τελικούς αποδέκτες.

* Στρατηγικό Σχέδιο: Όχι άλλες οριζόντιες επιδοτήσεις. Ενίσχυση μόνο στην πραγματική παραγωγή, στην τεχνολογία και στη συνεργατικότητα. Στόχος η διατροφική επάρκεια της χώρας, όχι η συντήρηση μιας τάξης με επιδόματα ανεργίας υπό τον μανδύα της γεωργίας.

Προς τους Αγρότες:

Η εποχή της αθωότητας –και της συνενοχής– τελείωσε.

* Αλλαγή Νοοτροπίας: Η επιδότηση είναι εργαλείο, όχι μισθός. Το μέλλον ανήκει σε όσους δουν το χωράφι ως επιχείρηση και όχι ως δικαίωμα είσπραξης.

* Συνεργασία: Ο μόνος τρόπος να επιβιώσει ο μικρός κλήρος απέναντι στα κόστη και τον ανταγωνισμό είναι οι υγιείς συνεταιρισμοί (όχι τα αμαρτωλά σχήματα του παρελθόντος).

* Παιδεία: Κατανόηση ότι η γη δεν είναι απλώς περιουσιακό στοιχείο για υποθήκη ή ενοικίαση σε ενεργειακές εταιρείες, αλλά το μοναδικό μέσο παραγωγής πλούτου που διαθέτουν.

Συμπέρασμα

Η διατροφική αυτάρκεια δεν είναι πολυτέλεια, είναι όρος επιβίωσης σε έναν ασταθή κόσμο. Το ζήτημα δεν είναι «να σώσουμε τους αγρότες» για συναισθηματικούς λόγους, αλλά να σώσουμε τη δυνατότητα της χώρας να παράγει τροφή.

Αν δεν υπάρξει άμεση αφύπνιση και από τις δύο πλευρές, η αγροτιά όπως την ξέραμε θα τελειώσει. Και τότε, σε μια χώρα γεμάτη τουρίστες και φωτοβολταϊκά, θα ανακαλύψουμε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι το ρεύμα δεν τρώγεται και ότι η εθνική ανεξαρτησία περνάει –κυριολεκτικά– μέσα από το στομάχι μας.

Tags: #agrotika #ellada #opekepe #epidotiseis #paragogi #foodsecurity #geopolitics #oikonomia #future #agrotiki_politiki