Θέμα BBG: Η Ελλάδα η Κύπρος το ρίσκο και το «ταξίδι» του ενός τρισ. δολαρίων

Άρθρο Γνώμης του Γεωργίου Βασιλάκη Οικονομολόγου ΕΚΠΑ

ΑΠΕ-ΜΠΕ

«Σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο η Ελλάδα και η Ιταλία  όπως και η Κύπρος έχουν τις ευκαιρίες του να μπορέσουν να αντλήσουν κεφάλαια με χαμηλό πλέον κόστος .Σπεύδοντας να προκαταλάβω τον αναγνώστη του άρθρου για τη σημασία που έχει η σημερινή κατάσταση στο τομέα της άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές αναφέρω τη συμπερασματική αυτή πρόταση».

Η παρούσα έκθεση αποτελεί μια ανάλυση αρκετά κοντά στη πραγματικότητα που διαμορφώνεται. Ίσως ποτέ άλλοτε να μην ήταν η καλύτερη εποχή για κράτη και επιχειρήσεις να αντλήσουν φθηνά κεφάλαια από τις αγορές ομολόγων. Και αυτό ισχύει και για χώρες που κάποτε θεωρούνταν υψηλού ρίσκου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, αναφέρει το Bloomberg σε ανάλυσή του. Oι εισροές κεφαλαίων προς τις αγορές σταθερού εισοδήματος σχεδόν διπλασιάσθηκαν πέρυσι, φθάνοντας το ένα τρισ. δολάρια και αναμένεται φέτος να κινηθούν σε υψηλότερα επίπεδα, γεγονός που συνεπάγεται μεγαλύτερη αποκλιμάκωση σε αποδόσεις και spreads.

Δεν είναι μόνο οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων που έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Αγορές κρατικού χρέους που θεωρούνταν κάποτε «ραδιενεργές», όπως η Ελλάδα και πολιτείες των ΗΠΑ με υψηλή φορολογία, όπως η Νέα Υόρκη και η Καλιφόρνια, έχουν αποδόσεις που μετά βίας ξεπερνούν τις αποδόσεις των ομολόγων αναφοράς.

Δεν είναι ότι οι επενδυτές αγνοούν τους κινδύνους, σημειώνει το BBG. Στην πραγματικότητα, ενδεχόμενο σκάσιμο μιας φούσκας στην αγορά ομολόγων ήταν το δεύτερο σημαντικό ρίσκο στην έρευνα της Bank of America μεταξύ των fund managers. Πέραν όμως του ρίσκου, όπως σημειώνουν οι επενδυτές, ποια άλλη επιλογή έχουν από το να συνεχίσουν να τοποθετούν σε τίτλους που προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις;

Τα κρατικά ομόλογα ορισμένων από τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρώπης είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί. Οι αποδόσεις των ελληνικών 10ετών ομολόγων ξεπερνούσαν το 44% κατά την εποχή κορύφωσης της κρίσης του 2012. Αυτές τις ημέρες η απόδοση του ελληνικού 10ετούς έχει υποχωρήσει κάτω από το 1% και το spread έναντι της αρνητικής απόδοση του γερμανικού 10ετούς κυμαίνεται στις 140 μονάδες βάσης, στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2009, λίγο προτού εισέλθει η χώρα στην πολυετή κρίση που την είχε φέρει στο χείλος της χρεοκοπίας. Οι αποδόσεις των ιταλικών 10ετών ομολόγων έχουν υποχωρήσει από το 7,49% το 2011 σε επίπεδα κάτω από το 1%. Η απόδοση του 30ετούς ομολόγου της Ιρλανδίας είναι σε ιστορικό ναδίρ 0,61%. Ακόμη και η Ουκρανία, που πριν από πέντε χρόνια ήταν στα πρόθυρα στάσης πληρωμών, βλεπει τις αποδόσεις των κρατικών της ομολόγων σε ιστορικά χαμηλά.

Παρότι δεν αποτυπώνονται στις τιμές, οι κίνδυνοι αυξάνονται, σημειώνει το BBG. Χώρες και εταιρείες υποβαθμίζουν ήδη τις προσδοκίες τους για την παραγωγικότητα εξαιτίας της εξάπλωσης του κορονοϊού, με τη Σιγκαπούρη να προετοιμάζεται για το μεγαλύτερο έλλειμμα προϋπολογισμού της τελευταίας 20ετίας και την Apple να προειδοποιεί για έσοδα και πωλήσεις.

«Πρόκειται για μια συνολική αναζήτηση για αποδόσεις, με την Ελλάδα και την Ιταλία να επωφελούνται», τονίζει ο Ρίτσαρντ Κέλι, επικεφαλής global strategy στην Toronto-Dominion Bank του Λονδίνου. «Έχουν περιορισθεί οι φόβοι για συστημικά ζητήματα λόγω του ιού, αλλά και ευρεία αποδοχή ότι ανάπτυξη και πληθωρισμός θα κινηθούν σε κατώτερα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».

Το κυνήγι για αποδόσεις δεν φαίνεται ότι θα υποχωρήσει άμεσα, άρα επιτόκια και spreads θα αποκλιμακωθούν ακόμη περισσότερο. Οι ροές στις αγορές σταθερού εισοδήματος σχεδόν διπλασιάσθηκαν πέρυσι, στο 1 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Morningstar, και αναμένεται φέτος να υπερβούν το συγκεκριμένο ποσό.

  Όσο για τη Κύπρο ισχύουν πλέον τα εξής χωρίς να παραβλέπουμε την επίδραση της Τουρκικής παρενόχλησης στην άσκηση δικαιωμάτων ως προς την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της. Η Κύπρος στηρίζεται πλέον σε μια πιο σταθερή και υγιή δημοσιονομική βάση και έχει εισέλθει σε μια εποχή οικονομικής ανάπτυξης. Το γεγονός αυτό αντανακλάται στους βελτιωμένους οικονομικούς δείκτες, στη δυνατότητα δανεισμού από τις αγορές με χαμηλότερο κόστος, αλλά και στις θετικές αξιολογήσεις από τους διεθνείς οίκους. Η μέχρι τώρα θετική πορεία οφείλεται κυρίως στην πολιτική συναίνεση και βούληση που επιδείχθηκε, στη συλλογική, σκληρή δουλειά αλλά και στην υπεύθυνη στάση που τήρησε η κυπριακή κοινωνία.

Ένα είναι σίγουρο. Οι σύγχρονες δυναμικές οικονομίες δεν μένουν ακίνητες για πολύ, ώστε να είναι εύκολο να κατανοηθούν οι δομές τους. Alan Greenspan, 1926-, Αμερικανός οικονομολόγος, όμως τα αποτελέσματα των μεταβολών είναι απολύτως ορατά αλλά όχι απολύτως προβλέψιμα

Γεώργιος Βασιλάκης